Zomer. Je zit heerlijk buiten met een drankje in je hand, het zonnetje op je gezicht en een bord vers fruit op tafel. Maar dan komt-ie. Zoemend, nieuwsgierig, en soms ronduit opdringerig: de wesp. Voor veel mensen is dit het moment waarop de ontspanning plaatsmaakt voor stress. Wespen worden vaak gezien als vervelende, agressieve beestjes waar je maar beter van uit de buurt kunt blijven. En hoewel dat soms klopt, is dat lang niet het hele verhaal.
Wespen hebben namelijk ook een nuttige functie in de natuur. In deze blog leggen we uit waarom wespen eigenlijk best bijzonder zijn, hoe je overlast kunt voorkomen, wat je moet doen bij een steek en hoe je een wespennest herkent én ermee omgaat. Zo leer je niet alleen de wesp beter begrijpen, maar weet je ook precies wat je kunt doen om zonder zorgen van de zomer te genieten.
De wesp: een verkeerd begrepen vijand
De wesp heeft een slechte reputatie, maar wie beter kijkt, ziet een fascinerend en nuttig insect. In Nederland komen vooral de gewone wesp en de Duitse wesp voor. Beiden leven in kolonies en bouwen wespennesten op beschutte plekken, zoals in spouwmuren, onder dakranden of in de grond.
Wespen zijn jagers en opruimers. Ze eten vliegen, muggen en andere insecten die wij als ongedierte ervaren. Ze houden de natuur in balans en zorgen voor natuurlijke bestrijding van plagen in tuinen en akkers. Ook ruimen ze dode dieren op. Zonder wespen zouden we waarschijnlijk veel meer last hebben van vervelende insecten.
Hun agressieve gedrag ontstaat meestal pas in de nazomer, wanneer ze op zoek gaan naar zoetigheid. Dit is het moment waarop ze dichter bij mensen komen en we ze vaak als hinderlijk ervaren. Maar in feite zijn ze dan gewoon op zoek naar brandstof – hun natuurlijke voedselbronnen raken dan uitgeput.
Zo voorkom je overlast van wespen
Helemaal voorkomen dat je een wesp tegenkomt is onmogelijk, maar je kunt wel veel doen om ze op afstand te houden. Veel overlast ontstaat omdat wespen zich aangetrokken voelen tot eten en drinken. Zoetigheid, vleeswaren en rijp fruit zijn echte magneten.
Dek eten en drinken buiten altijd goed af en gebruik bijvoorbeeld een glas met deksel of een rietje. Laat geen voedselresten of vuile glazen buiten staan. Ruim ook gevallen fruit op als je een boomgaard of fruitboom hebt. Wespen komen hier massaal op af. Vermijd daarnaast het dragen van sterk geurende parfums of lotions in de zomer: deze kunnen de wesp misleiden.
Wespenvallen kunnen helpen, maar plaats ze dan niet direct naast je zitplek, want dan trek je ze juist naar je toe. Hang ze op een paar meter afstand, het liefst aan de rand van je tuin.
Rustig blijven is vaak de beste reactie. Slaan of wild zwaaien wekt agressie op. Wespen voelen zich bedreigd en zullen eerder steken.
Wat te doen bij een wespensteek?
Ondanks alle voorzorgsmaatregelen kan het gebeuren: je wordt toch gestoken. Een wespensteek is pijnlijk, maar in de meeste gevallen onschuldig. De plek kan rood en gezwollen worden en flink jeuken of steken.
Koel de plek zo snel mogelijk met een coldpack of natte doek. Dit helpt tegen de zwelling en verlicht de pijn. Eventueel kun je een zalf gebruiken tegen insectenbeten. Vermijd krabben, want dat kan de huid verder irriteren.
Sommige mensen zijn allergisch voor wespensteken. In dat geval kan een steek gevaarlijk zijn en zelfs leiden tot een anafylactische shock. Bel in dat geval direct 112. Klachten als benauwdheid, duizeligheid, zwellingen in het gezicht of hartkloppingen zijn alarmsignalen.
Wespennest gevonden, en nu?
Een wespennest in of rond het huis kan voor flinke overlast zorgen. Als je een nest ontdekt, is het belangrijk om niet zelf te gaan knoeien. Wespen verdedigen hun nest fel en kunnen in grote aantallen aanvallen als ze zich bedreigd voelen.
Blijf uit de buurt van het nest en sluit de toegang af als dat veilig kan, bijvoorbeeld met een hor of een deur. Raadpleeg vervolgens een professionele ongediertebestrijder bij jou in de buurt. Deze beschikt over de juiste middelen en beschermingsmiddelen om het nest op een veilige en diervriendelijke manier te verwijderen of te verplaatsen. Woon je bijvoorbeeld in Hoogeveen? Zoek dan eens online op: Wespennest verwijderen in Hoogeveen. Geheid dat je een specialist vindt die jou kan helpen.
In sommige gevallen, bijvoorbeeld als het nest zich op een afgelegen plek bevindt en er geen directe overlast is, kun je het ook gewoon laten zitten. In de herfst sterft de kolonie namelijk uit en blijft alleen de koningin over.
Het verschil tussen wespen, bijen en hommels
Veel mensen halen wespen, bijen en hommels door elkaar, terwijl er duidelijke verschillen zijn. Wespen hebben een slank lichaam met een duidelijke ’taille’ en zijn geel-zwart gestreept. Ze kunnen meerdere keren steken en zijn feller dan bijen en hommels.
Bijen zijn vaak wat hariger, hebben een bruiner lichaam en steken alleen als ze zich écht bedreigd voelen – waarna ze meestal sterven. Ze spelen een cruciale rol in de bestuiving van planten en bloemen.
Hommels zijn de pluizigste van de drie, met een rond lichaam en een vriendelijker karakter. Ze zijn traag, maken een brommend geluid en zijn zelden agressief.
Het helpt om deze verschillen te kennen, zodat je beter weet wat je in je tuin hebt rondvliegen – en hoe je ermee om kunt gaan.
Conclusie: leven met de wesp
Wespen zijn misschien niet de meest geliefde insecten, maar ze verdienen meer respect dan ze vaak krijgen. Ze zijn belangrijk voor de natuur en helpen ons ongemerkt met het bestrijden van plagen. Dat neemt niet weg dat ze ook voor overlast kunnen zorgen – zeker in de zomer.
Gelukkig kun je met een paar slimme tips veel ellende voorkomen. En mocht je toch een nest ontdekken of gestoken worden, dan weet je nu precies wat je moet doen.
De volgende keer dat er een wesp op je glas landt, denk dan even aan zijn rol in het grotere geheel. Met een beetje begrip en goede voorbereiding is er ruimte voor mens én wesp in onze zomer.